Sensei to termin kojarzący się z nauczaniem, ale sam w sobie z samym nauczaniem ma tylko trochę wspólnego.
Oglądając anime często możemy natrafić na zwrot sensei jako synonim nauczyciela czy to szkolnego czy w szkole sztuk walki, jednak jest to pewne spore uproszczenie. To znaczy, sensei oznacza osobę która naucza, ale nie kogoś kto po prostu wykonuje zawód nauczyciela.
Nauczyciel to nie sensei, tylko kyoushi
Nikt nie powie, że chce zostać senseiem czy że poszedł na studia by nim zostać. Tzn. Pewnie sporo osób ma taki cel, ale jest to tytuł którym ktoś nas tytułuje, pokazując tym samym uznanie i szacunek. Termin na nauczyciela to kyoushi z czego pierwszy znak 教 jest taki sam, który używany jest w słowie „nauczać”. Za to drugi znak, 師, jest już ciekawszy.
Występuje on zarówno w nauczycielu jak i w lekarzu (ishi – 医師). O lekarzu wspominam dlatego, że obok nauczyciela szkolnego jest to bardzo częsta profesja do której zwraca się „sensei” – A dokładniej dokłada się suffiks do nazwiska. Znak ten sam w sobie oznacza nauczyciela, mistrza, mentora czy eksperta. Czyli innymi słowy lekarz, to „mistrz leczenia”.
Więc kim jest sensei?
Dosłownie tłumacząc znaki (先生) to ktoś kto urodził się wcześniej. Czyli człowiek mający dużą i uznana wiedzę w jakiejś konkretnej dziedzinie. Który jest na pozycji aby udzielać rad i wskazówek, stąd też stosuje się to nie tylko do nauczycieli ale właśnie również do lekarzy, prawników ale też i polityków, artystów (przykładowo „sensei” w popularnym tytule „eromanga sensei”).
Jeśli zaś chodzi o sztuki walki to sensei często jest terminem który oznacza właściciela szkoły, kogoś kto nie tylko naucza, ale również kto traktuje to jako styl życia.
Czyli jest to taki mistrz?
Można by tak powiedzieć. Ale trzeba zwrócić uwagę, że oprócz słowa sensei mamy jeszcze inne, podobne słowa. Takim najpopularniejszym, nie używającym katakany, jest shishou 師匠, i tutaj z kolei nasz znak na „mistrza” jest na pierwszym miejscu, a obok niego jest znak na rzemieślnika.
Shishou jest bardzo podobnym słowem do senseia. Jedna taka jedna z głównych różnic to taka, że shisho mówi/naucza bardziej w oparciu o własne doświadczenie, a sensei bardziej o „wiedzę naukową”. Gdzie shisho nieco bardziej opiera się na nauczaniu w stylu by coś „podpatrzeć i ukraść (technikę)”. Często pokazuje też bliższe związanie z nauczycielem.